Ένα βιβλίο γνώσης όπως είναι τα Δέντρα, μπορεί να αποτελέσει αφορμή για πάρα πολλές δραστηριότητες. Άλλωστε η βιωματική επεξεργασία της γνώσης είναι αυτή που μπορεί να αφομοιωθεί καλύτερα από το παιδί, αλλά και από την ενήλικα.
Με αφορμή μια συζήτηση που άνοιξε στη βιβλιοφιλική ομάδα «Παιδικό Βιβλίο- Προτάσεις» στο fb, συγκεντρώσαμε υλικό που προτάθηκε από τα μέλη της ομάδας, αλλά και πολλές άλλες ιδέες που θα μπορούσαν να υλοποιηθούν από τα παιδιά, είτε με βοήθεια ενηλίκων είτε χωρίς.
- Παιχνίδι ανακάλυψης – παρατήρησης: με μεγεθυντικούς φακούς παρατηρούμε τα μέρη του δέντρου και την περιοχή γύρω από τον κορμό (φύλλα, κορμό, ρίζες, έντομα, ζωντανοί οργανισμοί που αναπτύσσονται πάνω ή γύρω από τον κορμό του δέντρου, όπως για παράδειγμα μανιτάρια). Οι παρατηρήσεις μπορούν να καταγράφονται με λέξεις, να φωτογραφίζονται ή να ζωγραφίζονται.
- Φυτολόγιο: μαζέψτε φύλλα και με τη βοήθεια του βιβλίου αναγνωρίστε τα ονόματα των δέντρων (βοτανική ταξινόμηση). Δημιουργήστε το δικό σας φυτολόγιο με δείγματα από τα φύλλα και τα αντίστοιχα ονόματα των δέντρων.
- Ημερολόγιο Δέντρου: παρατηρείστε τα δέντρα σε διάφορες εποχές. Επισκεφθείτε το ίδιο σημείο του δάσους ή παρατηρείστε ένα συγκεκριμένο δέντρο της γειτονιάς καθόλη τη διάρκεια του έτους και καταγράψτε τις αλλαγές ανάλογα με την εποχή. Οι αλλαγές μπορούν να καταγράφονται σε κείμενα ή να ζωγραφίζονται.
- Messy / sensory play: μαζέψτε φύλλα, χωρίστε τα ανά είδος δέντρου και βάλτε τα παιδιά να τα πιάσουν με τα χέρια τους, να τα πατήσουν, να τα μυρίσουν, ακόμα και να τα ακουμπήσουν στη γλώσσα τους. Αφήστε τα να περιγράψουν την αίσθηση από το κάθε δέντρο. Για μεγαλύτερης ηλικίας παιδιά μπορείτε να κάνετε μια παραλλαγή της τυφλόμυγας σε συνδυασμό με sensory play. Ένα παιδί καλύπτει με μαντήλι τα μάτια του και ένα δεύτερο παιδί ή ένας ενήλικας συνοδός οδηγεί το παιδί που δεν βλέπει προς ένα δέντρο μέσα από μια δαιδαλώδη διαδρομή. Το παιδί με τα κλειστά μάτια πρέπει να παρατηρήσει το δέντρο με όλες τις αισθήσεις του πλην της όρασης (όσφρηση, αφή, αγκαλιά στον κορμό για το πάχος κ.λπ.). Στη συνέχεια ο/η συνοδός οδηγεί το παιδί πίσω στη θέση αφετηρίας, ακολουθώντας πάλι μια σύνθετη διαδρομή. Έπειτα ανοίγει τα μάτια του παιδιού και το καλεί να βρει το δέντρο μέσα από τις αισθητηριακές πληροφορίες που συνέλεξε.
- Μαθαίνοντας ιστορία: βρείτε μια φέτα από κορμό δέντρου, μετρήστε τους δακτυλίους, υπολογίστε την ηλικία του και στη συνέχεια δημιουργήστε μια χρονογραμμή όπου σε σχέση με την ηλικία του δέντρου θα σημειώσετε τις δικές σας σημαντικές χρονολογίες από σημαντικές στιγμές της οικογένειάς σας. Το ίδιο μπορεί να γίνει και σε σχέση με σημαντικά γεγονότα που συνέβησαν στον τόπο όπου φύτρωσε το συγκεκριμένο δέντρο κατά τη διάρκεια της ζωής του. Στην ίδια ενότητα μπορεί να ενταχθεί και η δημιουργία του γενεαλογικού δέντρου κάθε παιδιού. (Αν δεν μπορείτε να βρείτε μια φέτα από κορμό δέντρου, τότε μπορείτε να υπολογίσετε κατά προσέγγιση την ηλικία ενός δέντρου με εμπειρικό τρόπο: μετρήστε τη διάμετρο του κορμού σε απόσταση 1,5 μ. από το έδαφος, μετατρέψτε τη μέτρηση σε εκατοστά και διαιρέστε τη με τον αριθμό 2,5)
- Εικαστικά εργαστήρια: εικαστικές κατασκευές από υλικά που θα μαζέψετε στο δάσος, ζωγραφίζοντας πάνω σε φύλλα, δημιουργία κουστουμιών από υλικά των δέντρων για να μεταμορφωθούν τα παιδιά σε δεντροπλάσματα, κολάζ με υλικά του δάσους, βοτανικά βραχιόλια και στεφάνια, βοτανικές σφραγίδες από φύλλα… Οι επιλογές είναι ανεξάντλητες!
- Το πείραμα με το νερό: βάλτε ένα τρυφερό φύλλο με το κοτσάνι του μες το νερό. Στάξτε στο νερό μερικές σταγόνες χρώμα ζαχαροπλαστικής κι στη συνέχεια παρατηρήστε τη διαδρομή που κάνει το νερό καθώς το κοτσάνι το απορροφά. Θα δείτε σταδιακά το φύλλο να μεταχρωματίζεται ανάλογα με το χρώμα της χρωστικής που προσθέσατε στο νερό.
- Το δέντρο και τα προϊόντα του: καταγράψτε τα προϊόντα που υπάρχουν στο σπίτι και προέρχονται από την εκμετάλλευση κάποιου μέρους του δέντρου (ξύλο, ξυλοπολτός, πριονίδι, χαρτί, ρετσίνι – μαστίχα/ σιρόπι σφένδαμου- βρώσιμοι καρποί, φαρμακευτικές ουσίες, αιθέρια έλαια κ.λπ.)
- Σκοποβολή με κουκουνάρια: καθαρίστε ένα σημείο στο έδαφος από πεσμένα φύλλα , ισιώστε το και με ένα κλαδάκι σχεδιάστε ομόκεντρους κύκλους σαν στόχο. Στη συνέχεια μοιράστε στα παιδιά κουκουνάρια και από απόσταση βάλτε να στοχεύσουν στο κέντρο του στόχου. Ανάλογα με τον δακτύλιο που πετυχαίνουν θα παίρνουν και τον αντίστοιχο βαθμό. Κρατήστε σκορ και βγάλτε στο τέλος τον νικητή.
Ευχαριστούμε πολύ τα μέλη της ομάδας «Παιδικό Βιβλίο- Προτάσεις», τη βιβλιοφιλική ομάδα «Μικρός Οδυσσέας» στην Κύπρο και όλους τους φίλους αναγνώστες, βιβλιοθηκονόμους και δασκάλους που μοιράζονται μαζί μας τις ιδέες τους και μας εμπνέουν για να συλλέγουμε πληροφορίες που βοηθούν στο έργο μας.
Οι ιδέες είναι φυσικά ανεξάντλητες. Μπορείτε να αναζητήσετε κι άλλες ιδέες στο διαδίκτυο χρησιμοποιώντας όρους αναζήτησης όπως: woodland activities for kids, pine cone crafts for kids, leave crafts for kids, family tree ideas, forest school activities κ.ά.
Και μη ξεχνάτε να μας στέλνετε μηνύματα με τις δικές σας κατασκευές στη σελίδα μας στο fb!
ΜΙΚΡΗ ΣΕΛΗΝΗ 