Η Φυλή των Βρομύλων

Αν έχετε διαβάσει το βιβλίο της Elise Gravel (εικ. Magali Le Huche) με τίτλο  “Η Φυλή των Βρομύλων”, τότε είμαστε σίγουροι ότι θέλετε κι εσείς να πάτε μια βόλτα από το φοβερό λασπόλουτρο. Η Φανέτ, ο Λορέν, η Λούσυ και τα υπόλοιπα παιδιά της φυλής που ζουν ήρεμα στο δάσος, πίσω από το βουνό των Μεγάλων Πεύκων, μάς δείχνουν τον δρόμο για μια ζωή πιο ελεύθερη, πιο ανέμελη και σίγουρα πιο ανρθώπινη.

Τι άλλες, όμως, ιδέες μας δίνει η ανάγνωση αυτού του βιβλίου;

Τα παιδιά της φυλής μένουν μέσα στο δάσος, σε σπιτάκια φτιαγμένα από κλαδάκι, όπως αυτά των πουλιών. Μήπως θα μπορούσαμε να ζούμε όλοι σε τέτοια σπίτια; Ποιες άλλες φυλές έφτιαχναν τα σπίτια τους με φυσικά υλικά;

Αναζητούμε πληροφορίες για τη φυσική δόμηση και τα σπίτια cob που είναι φτιαγμένα από άχυρο και πηλό.

Τα παιδιά της φυλής καθαρίζουν το ποτάμι από τα σκουπίδια και επαναχρησιμοποιούν τα αντικείμενα δίνοντάς τους νέες χρήσεις. Εφαρμόζουν, δηλαδή, την αρχή reduce, reuse, recycle.

Μπορείτε κι εσείς να μελετήσετε τα “σκουπίδια” και να βρείτε εναλλακτικές χρήσεις που να εξυπηρετούν τις ανάγκες σας. Τι θα λέγατε για ρομπότ από άδειες κοσνέρβες ή για κορίνες bowling από άδεια πλαστικά μπουκάλια ή ότι άλλο σκεφτείτε χρησιμοποιώντας τη δύναμη της φαντασίας.

Δοχεία αποθήκευσης από πλαστικά μπουκάλια

Όσα “σκουπίδια” δεν ανακυκλώνονται ή δεν μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν καταλήγουν στον “σκουπιδοφάγο”.  Μήπως θα μπορούσαμε να έχουμε κι εμείς έναν σκουπιδοφάγο στο σπίτι; Ας μιλήσουμε, λοιπόν, για την τεχνική της κομποστοποίησης. Τι είναι το κoμπόστ, πώς φτιάχνεται, η τεχνική του “σάντουιτς”, οι κάδοι κομποστοποίησης και τα ωφέλιμα σκουλίκια και οι καφέ κάδοι των δήμων.

Τα παιδιά της φυλής των Βρομύλων είναι γυμνά. Ποιες είναι οι σκέψεις σας για αυτό; Γιατί δεν φορούν ρούχα; Έχετε ξανασυναντήσει φυλές που δεν φορούν ρούχα; Αναζητήστε πληροφορίες για την ιστορία των ρούχων.

Τα παιδιά της φυλής διεκδικούν τα δικαιώματά τους. Ποια είναι όμως τα δικαιώματα των παιδιών; Διαβάστε τη Συνθήκη για τα Δικαιώματα των Παιδιών και μάθετε τα βασικά τους δικαιώματα.

Τα παιδιά της φυλής δικάζουν τους ενήλικες. Ευκαιρία να μάθουμε πώς λειτουργεί ένα δικαστήριο. Ποιος ο ρόλος του/ της Προέδρου, του/ της Εισαγγελέα, των ενόρκων, των συνηγόρων κ.λπ.

Τα παιδιά της φυλής υποστηρίζουν τις θέσεις τους με επιχειρήματα. Ας κάνουμε κι εμείς το ίδιο. Ας οργανώσουμε έναν αγώνα επιχειρηματολογίας! Θέτουμε ένα θέμα προς συζήτηση και χωριζόμαστε σε 2 ομάδες. Η κάθε ομάδα επιχειρηματολογεί υπέρ ή κατά της θέσης που έχει τεθεί ως θέμα, παραθέτοντας τα επιχειρήματα της. Η κριτική επιτροπή, που έχει οριστεί από πριν, επιλέγει την ομάδα που έπεισε το ακροατήριο.

Η Πηνελόπη της Θάλασσας

Συγγραφέας: Gema Sirvent / Εικονογράφηση: Raul Guridi

Η Πηνελόπη της Θάλασσας της Gema Sirvent έρχεται να πει την ιστορία της και να αντιπαρατεθεί με την Ομηρική Πηνελόπη. Της δίδαξαν να υπακούει, να μένει σιωπηλή, να κάνει υπομονή, αλλά εκείνη πίστεψε πως το μονοπάτι της δεν είναι προδιαγεγραμμένο και ότι ο κόσμος είναι μεγαλύτερος από αυτόν που χωρά στα μάτια της. Έτσι ξεκίνησε να περπατά και χωρίς να το καταλάβει, έφθασε στην παραλία. Εκεί, την περίμενε μια βαρκά. Την έσπρωξε στη θάλασσα και άνοιξε πανιά για το δικό της ταξίδι.

Προτεινόμενες ηλικίες ανάγνωσης: +9 ετών – ενήλικοι

Το βιβλίο είναι διηλικιακό, δηλαδή μπορεί να απευθυνθεί τόσο σε ανήλικο όσο και σε ενήλικο αναγνωστικό κοινό. Έτσι, μπορούμε να προτείνουμε πλούσιο διαθεματικό υλικό για να ανατρέξει κανείς μετά την ανάγνωση του βιβλίου.

Από την ετυμολογία του ονόματος η Πηνελόπη προέρχεται από το πήνη «νήμα» και πιθανόν το ρήμα λέπω «ξετυλίγω», οπότε Πηνελόπη δεν είναι άλλη από αυτήν που ξετυλίγει το νήμα, δηλαδή την υφάντρια.  Το ερώτημα που προκύπτει είναι: τελικά ποιο νήμα ξετυλίγει η Πηνελόπη;

Αν θέλουμε να δούμε μια ενδιαφέρουσα ανάλυση του χαρακτήρα της Πηνελόπης μέσα στο ομηρικό έργο Ιλιάδα, μπορούμε να ανατρέξουμε στη διατριβή της Audrey Wen από το πανεπιστήμιο της Ουψάλα με τίτλο: PENELOPE, QUEEN OF ITHAKA A study of female power and worth in the Homeric society.

Μια άλλη ενδιαφέρουσα σύνδεση του μύθου της Πηνελόπης είναι αυτή με το έργο της εικαστικού Louise Bourgeois, όπως αυτή αναλύεται στη διδακτορική διατριβή της Natasha Silver για το πανεπιστήμιο UCL. Διαβάστε το χαρακτηριστικό απόσπασμα στις σελίδα 205 με τίτλο Two aspects of weaving.

Louise Bourgeois

Η Πηνελόπη, βέβαια, εμφανίζεται συχνά στην ποίηση και τη λογοτεχνία.

Μπορείτε να ακούσετε την απαγγελία του ποίηματος της Κατερίνας Αγγελάκη Ρουκ με τίτλο Λέει η Πηνελόπη.

Επίσης, ποιήματα με ηρωίδα την Πηνελόπη συναντούμε στο έργο του Κωστή Παλαμά, και του Γιάννη Ρίτσου. Ενδιαφέρον έχει και η αντιπαραβολή του ποιήματος Ιθάκη του Κ.Π. Καβάφη σε σχέση με την ιστορία της Πηνελόπης της Θάλασσας.

Στα κείμενα της Αγγέλας Καστρινάκη, ξεχωρίσαμε το απόσπασμα από το βιβλίο με τίτλο Εκδοχές της Πηνελόπης και συγκεκριμένο το ποίημα με τίτλο Νόστος.

Εκδόσεις Ωκεανίδα

Στην ξένη πεζογραφία ξεχωρίζει το έργο της Margaret Atwood με τίτλο Πηνελοπιάδα, όπου η συγγραφέας ξαναφηγείται την Οδύσσεια με τη φωνή της Πηνελόπης. Μπορείτε να δείτε σχετικά αποσπάσματα σε μετάφραση Λεωνίδα Καρατζά εδώ. Επίσης, μπορείτε να παρακολουθήσετε τη διάλεξη από το Πανεπιστήμιο British Columbia του Βανκούβερ.

Στην ελληνική γλώσσα, το πρώτο κείμενο που δίνει φωνή στην Πηνελόπη είναι το Ημερολόγιο της Πηνελόπης του Κώστα Βάρναλη που πρωτοδημοσιεύτηκε με τη μορφή επιφυλλίδων στην εφημερίδα Ριζοσπάστης το 1946. Την επόμενη χρονιά κυκλοφόρησαν και σε βιβλίο.

Μια άλλη ενδιαφέρουσα θεματική είναι οι σύγχρονοι εκπρόσωποι της υφαντικής τέχνης. Μπορείτε να δείτε μερικούς από αυτούς ακολουθώντας το link.

έργο της Kayla Mattes

Μια άλλη ενδιαφέρουσα θεματική είναι τα Δικαιώματα των Γυναικών και τα Έμφυλα Στερεότυπα. Σε αυτή τη θεματική έχουμε πολύ πλούσιο υλικό.

Αρχικά ξεκινάμε με τη Σύμβαση για την Εξάλειψη Όλων των Μορφών Διακρίσεως κατά των Γυναικών (CEDAW) που μπορεί κανείς να διαβάσει εδώ.

Katalin Kariko

Επίσης, μπορούμε να μιλήσουμε για τις ιστορίες γυναικών που ενσαρκώνουν τις «Σύγρονες Πηνελόπες». Μια τέτοια ιστορία είναι και αυτή της ερευνήτρια Katalin Kariko που άνοιξε τον δρόμο για τα mRNA εμβόλια και δημοσιεύθηκε στου New York Times. Άλλο παράδειγμα είναι η Ανδριάννα Σαμοΐλη, η πρώτη τυφλή φοιτήτρια που αποφοιτά από το τμήμα Μαθηματικών του ΕΚΠΑ μετά από 40 χρόνια. Μπορείτε να διαβάσετε την ιστορία της εδώ.

Κλείνουμε με ένα τραγούδι.